کد مطلب:9638 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

دختري هجده ساله ام و تازه ديپلم گرفته ام. احساس حقارت هميشه با من است. گوشه گير هستم و در جمع خيلي كم صحبت مي كنم. دوست دارم دختري پر حرف و شاد و خندان باشم. راه حل چيست؟

منشأ خود كم بيني و كم رويي، عدم اعتماد به نفس است كه در نامه بدان اشاره كرده ايد. البته عوامل مختلفي در پيدايش اين حالت نفساني دخيل اند كه در طول هجده ساله گذشته اتفاق افتاده است ولي براي رهايي از اين معضل، بايد بدانيد كه كم رويي مثل رنگ چشم و پوست ارثي و ژنتيكي نيست. كم رويي يك معلوليت اجتماعي است. بچه هاي كم رو عمدتاً متعلق به خانواده هايي هستند كه پدر يا مادر كم رو، گوشه گير، عصباني، پرخاشگر، كمال جو و تنبه گر بوده و به بچه ها فرص رشد مطلوب اجتماعي را نمي دهند.[1]

كم رويي در طول دوران رشد به تدريج پديدار شده است. از اين رو درمان آن نيز به تدريج بايد حاصل شود و براي كم رويي يك درمان فوري وجود ندارد. كم رويي با دارو برطرف نمي گردد. اساس درمان درحوزه شناختي فرد است، يعني شخص بايد خود را بشناسد و به خود اتكا داشته باشد. به نظر كارشناسان، كم رويي يعني خود توجهي فوق العاده و ترس از مواجه شدن با ديگران زيرا كم رويي نوعي ترس يا اضطراب اجتماعي است كه در آن فرد از مواجه شدن با افراد نا آشنا و ارتباطات اجتماعي گريز دارد.[2]

مؤثر ترين گام هاي عملي در غلبه بر كم رويي عبارتند از:

1- با دقت تمام و به طور واقع بينانه نقاط قوّت و ضعف خود را بازشناسي كنيد.

2- بر اساس نقاط مثبت، تصميم بگيريد و برنامة خودتان را از همان جا شروع كنيد.

3- مروري بر زندگي گذشتة خود داشته باشيد. ابتدا سعي كنيد ذهنتان را از تجارب و خاطرات ناخوشايند پاك نماييد و در عوض تلاش كنيد تجارب موفق خود را در خانه و مدرسه و كوچه و خيابان آن ها را به خاطر بسپاريد.

4- احساسات آزار دهنده را از خودتان دور كنيد. احساس خجالت و احساس حقارت و غيره آفات رشد و تكامل انسان هستند.

5- هرگز در اين كه مي توانيد بر كم رويي خودتان غلبه كنيد ترديدي نداشته باشيد و همچنان به روش ها و راه حل هاي مؤثر بينديشيد و عمل كنيد.

6- هرگز خود را مورد سرزنش و شماتت قرار ندهيد و هيچ گونه احساس و نگرش منفي نسبت به شخصيت خودتان نداشته باشيد.

7- اجازه ندهيد كه ديگران از كم رويي شما سوء استفاده كنند و از شما انتقاد بيجا نمايند. با خونسردي و ملايمت حرف آن ها را رد كنيد.

8- سعي كنيد در برابر افراد، شرايط و موقعيت هايي كه شما را با فشار رواني مواجه مي كنند و به طور مستقيم و غير مستقيم احساس بي كفايتي را به شما القا مي نمايند ايستادگي و مقابله كنيد، چرا كه هر كسي يك نوع اخلاقي دارد. پر رويي و دريدگي نيز چندان مطلوب نيست. چنان كه خجالت زياد درست نمي باشد.

9- بخشي از اوقات خود را براي استراحت، تفكر، تنش زدايي و تمرين ارامش رواني _ عضلاني اختصاص دهيد.

10- سعي كنيد در برقراري ارتباط با ديگران ابتكار عمل را به دست بگيريد. چيزي بدهيد و يا درخواست كنيد حتي در جمع دخترهاي كم سن و سال تر حرف بزنيد. در تئاتر يا سخنراني و مقاله خواني شركت كنيد، يا مثلا‍ً شيريني و ميوه تعارف كنيد. قلم و تقويمي هديه كنيد، سؤالي بپرسيد و يا كتاب و مجله اي را به امانت بخوانيد.

11- كوشش كنيد كه بيش از حد گرفتار آداب و رسوم و تعارف و تكلف نباشيد. به عبارت ديگر: خيلي مراقب نهاد خود نباشيد و بسيار راحت و ساده و بي تكلف با ديگران ارتباط برقرار كنيد. ضمن حفظ نظافت، سادگي و آراستگي، چندان در پي مد لباس، پوشش فوق العاده و ظاهر آرايي و استفاده از كلمات و جملات ويژه در ارتباطات اجتماعي نباشيد.

12- يادتان باشد كه خالق متعال شما را با شخصيتي كاملاً منحصر به فرد آفريده است. والاترين ارزش ها و قابليت ها در نهاد شما به وديعه گذاشته شده است. سعي كنيد از همين امروز با ابتكار عمل و براي اولين بار با ديگران صحبت كنيد و اين بار خودتان آغازگر صحبت باشيد. انجام اين كار خيلي سخت نيست.[3] براي اين كه از گفتگو با ديگران ترسي نداشته باشيد. اوّل به هر كه مي رسيد اوّل شما سلام كنيد.

امام علي(ع) مي فرمايد: براي هر تازه واردي وحشتي است. پس با سلام كلام را آغاز كنيد.[4]

ثانياً خوش رو و متبسم باشيد كه آن حضرت فرموده اند: خوش رويي ريسمان محبت است.[5]

[1] دكتر افروز، روان شناسي تربيتي، ص 137.

[2] همان، ص 13.

[3] دكتر افروز، روان شناسي كم رويي، ص 42 - 46، با تلخيص.

[4] غررالحكم، ج 5، ص 24.

[5] مجموعة ورام، ص 31.